Voor verkeersonderzoek is data nodig. Wat voor verkeersonderzoek voeren wij uit en hoe wordt deze data verzameld? In deze blogpost vertel ik over de leuke en uitdagende aspecten van mijn werk als coördinator onderzoek en wat mijn rol precies is.
Veldwerk is ‘het verzamelen van onderzoeksgegevens dat doorgaans buiten plaatsvindt en waarvan de resultaten vaak op kantoor worden geanalyseerd en verwerkt’. Een veldwerker verzamelt dus gegevens ‘in het veld’. Bij verkeersonderzoek gaat dit onder andere over het handmatig tellen van geparkeerde motorvoertuigen en fietsen of over bewegende motorvoertuigen, fietsers en voetgangers. Ook plaatsen wij camera’s langs wegen of op kruispunten om verkeerstellingen en conflictanalyses uit te voeren met het verzamelende beeldmateriaal. Een derde soort onderzoek is enquêteonderzoek. Dit gebeurt door het afnemen van enquêtes op straat, op specifieke locaties zoals in het ov of door te flyeren op specifieke locaties om mensen uit te nodigen voor deelname.
Bij veldwerk hebben mensen een cruciale rol. Soms wordt een scanauto gebruikt voor bijvoorbeeld parkeeronderzoek, met name wanneer het een groot onderzoeksgebied betreft. Maar er zijn wel degelijk voordelen bij handmatig tellen van voertuigen. Je kunt en foutgeparkeerde voertuigen onderscheiden en deze gedetailleerd toelichten. Als lopende of fietsende veldwerker heb je ook de flexibiliteit en beweeglijkheid om je snel te verplaatsen in smalle of doodlopende straten van oude binnensteden. Verkeerstellingen kunnen ook handmatig uitgevoerd worden waarbij, wat mij betreft, het voordeel van gebruik van technologie wel opweegt tegen de nauwkeurigheid van mensenwerk. Software leest de camerabeelden uit, telt en maakt onderscheid tussen verschillende soorten voertuigen. Hiervoor blijven wel veldwerkers nodig om de camera’s daadwerkelijk te plaatsen en ze zo te plaatsen dat het goede videobeelden oplevert. Bij enquêteonderzoek zijn mensen nóg belangrijker omdat het gaat over opvattingen en ervaringen van mensen. Het persoonlijk contact met de potentiële respondenten is zeer belangrijk voor het enthousiasmeren, het geven van uitleg en het daadwerkelijk afnemen van de enquêtes.
Als coördinator ben ik bezig met de voorbereidingen van het veldwerk, het veldwerk zelf en ondersteun ik bij de verwerking en afronding van het onderzoek. Zo onderhoud ik het contact met onze vaste pool van veldwerkers en maak ik de planning wanneer er meerdere veldwerkers nodig zijn. Andere voorbereidingen zijn het van tevoren inventariseren van het onderzoeksgebied en het benodigde (kaart)materiaal klaarzetten. Daarnaast doe ik hetzelfde werk als een veldwerker tijdens het onderzoeksmoment en monitor ik tegelijkertijd de situatie, voortgang en stuur ik zo nodig de veldwerkers aan. Ook ben ik het aanspreekpunt van veldwerkers als zij vragen hebben en koppel ik inzichten en bijzondere omstandigheden terug naar onze adviseurs op kantoor. Eenmaal terug van veldwerk zorg ik voor het verwerken van de verzamelde data en het opstellen van de eindrapportage. Ik vind het leuk dat ik vanaf het begin tot het eind van het onderzoek betrokken ben.
Voor veldwerk ben je bijna altijd buiten en het is actief werk. Je loopt of fiets veel en je bent vaak onderweg. Tijdens veldwerk kom ik op de mooiste plekjes van Nederland. Vaak nog onbekend voor mij en zo zie ik een heel andere kant van het Nederlandse landschap en de steden. Een mooi voorbeeld zijn de parkeeronderzoeken in Leiden waar ik vorig jaar bezig was in de binnenstad. Aan het einde van een meting stond ik op de bovenste verdieping van een parkeergarage uit te kijken over de stad [zie foto]. Dan heb ik toch even een genietmomentje. Daarnaast kom ik met veldwerk op veel verschillende plekken in Nederland: van Tilburg tot Appingedam en van Goeree-Overflakkee tot Zeddam.
Veldwerk is afhankelijk van verschillende externe factoren, zoals het weer, bouw- en wegwerkzaamheden en omstanders. Dat is toch wel het tegenovergestelde van een reguliere kantoorbaan. Mooi weer in de lente en zomer is erg fijn maar er zijn zeker ook dagen met veel wind, regen en kou. Omstanders zoals bewoners en auto-eigenaren zijn oprecht geïnteresseerd in wat je doet, wat tot leuke interacties leidt. Maar zij kunnen ook met achterdocht het werk onderbreken of zelfs tijdelijk verhinderen. Daarnaast kan veldwerk heel individueel zijn. Soms ben je uren tot een hele dag alleen bezig op een onbekende locatie zonder de aanwezigheid van collega’s of een kantoor. Na zo’n werkdag merk ik toch wel dat ik het sociale aspect van werk ook waardeer.
Ik ben erg geïnteresseerd in duurzame vormen van mobiliteit, zoals fietsen en ov. Dat is ook waar Mobycon zich onder andere mee bezighoudt, maar met veldwerk ben ik voornamelijk bezig met auto’s. Ik denk dat de auto niet snel, mogelijk zelfs nooit, zal verdwijnen uit het straatbeeld. Daarom zal autogerelateerd onderzoek nodig blijven om bijvoorbeeld bij in- en uitbreiding van woongebieden parkeernormen te toetsen of wanneer een gemeente inzicht wil krijgen in de huidige parkeersituatie om het parkeerbeleid aan te passen. Ik ben wel benieuwd hoe veldwerk zal veranderen in de komende jaren. Zelf verwacht ik een toename in oplaadpunten voor elektrische auto’s en gereserveerde parkeerplekken voor deelauto’s. Wie weet kunnen we op de lange termijn een trend zien in de teldata dat er minder auto’s geparkeerd staan omdat mensen die minder bezitten of ze zijn verplaatst naar parkeergarages.
‘Reisgedrag van mensen fascineert mij en ik denk graag mee over hoe actieve en duurzame mobiliteit te stimuleren. Ik ondersteun verkeersonderzoek met nauwkeurige en consistente dataverzameling om daarmee een bijdrage te leveren aan advisering en oplossingen voor mobiliteit.’