COVID-19 / fietscultuur / gedragsverandering / mobiliteitskeuze / voetgangers

Het effect op onze mobiliteit door het coronavirus

Schiphol – Amsterdam, 22 december 2019.

Op weg naar Schotland om kerst te vieren met mijn schoonfamilie. Per toeval kom ik erachter dat vandaag ook een vriendin naar Ibiza vliegt en een andere vriend naar Kaap Verdië. Niet alleen vandaag wordt er veel gevlogen, gedurende de kerstvakantie is er ook een familielid in de Verenigde Staten (i.v.m. familiebezoek), een vriendin in Ethiopië en een andere vriendin in Indonesië. Uiteraard is deze feestmaand het moment om kerst te vieren met familie overzee of om heerlijk van warmte en zonnestralen te genieten. Het is een relatief gunstige periode om vrij te nemen van werk aangezien veel werkzaamheden ‘even stilliggen’.

Naar alle waarschijnlijkheid bevind ik mij in een generatie Y-bubbel. Een generatie die in het algemeen opgroeit met ongelimiteerde mogelijkheden qua mobiliteit. Die wordt toegejuicht om buitenlandervaring op te doen tijdens studie, waardoor dit qua arbeidsperspectief daadwerkelijk zijn vruchten afwerpt. Een generatie die opgroeit in een periode dat vluchten voor een habbekrats te koop zijn. Zo vernam ik van een studievereniging, die in 2020 een week naar Zanzibar (Tanzania) wil gaan, dat de kosten voor een student € 700,- zijn. Uiteraard brengen deze ongelimiteerde mogelijkheden van mobiliteit veel positiefs met zich mee, vaak op individueel niveau. Kennismaken met andere samenlevingen, opdoen van vriendschappen, verkrijgen van nieuwe inzichten, het maakt een mens wereldwijs.

Thuis – Den Haag, 26 maart 2020.

Wereldwijde pandemie: COVID-19 legt in de gehele wereld het alledaagse leven stil. We bevinden ons in Nederland nu in de tweede week na de oproep om zoveel mogelijk thuis te werken. Ondertussen begin ik het besef van de dagen in de week al behoorlijk te verliezen. Uiteraard heeft het thuiswerken en het afnemen van alle andere niet noodzakelijke verplaatsingen als gevolg van COVID-19 een onwijze impact op de mobiliteit. Alle buitenlandse niet noodzakelijke reizen worden massaal geannuleerd en zijn uiteindelijk praktisch onmogelijk door de huidige geldende maatregelen. Files gedurende de spits verdwijnen als sneeuw voor de zon nu er haast geen woon-werkverkeer plaatsvindt. De Nationale Spoorwegen rijden in eerste instantie volgens een weekenddienst waarna ze dit aanpassen naar een basisdienstregeling met aanvullend het advies alleen te reizen indien strikt noodzakelijk.

Kinderen en volwassen vermaken zich door te steppen, skeeleren, skateboarden, hardlopen en andere actieve bezigheden in de buitenlucht. Er is een grote toename van wandelaars in de parken, bossen of op de stranden. Zolang dit binnen de gestelde maatregelen gebeurt is dat akkoord. Het alledaagse leven (wereldwijd) staat op z’n kop of eigenlijk valt het wel mee. We volgen de adviezen op en blijven zoveel mogelijk thuis. Heerlijk huiselijk: samen eten, bordspellen spelen, lezen en knutselen. Bezigheden waar velen van ons normaal gesproken ‘te druk’ voor zijn. Er verschijnen verschillende nieuwsberichten waarin wordt beargumenteerd dat het nog helemaal niet zo verkeerd is om ineens een lege agenda te hebben. Zo hoeft de ‘te drukke’ generatie Y zich nu ook niet druk te maken over ‘the fear of missing out’!

Zelf merk ik uiteraard ook veel veranderingen in mijn eigen dagelijkse leven. Mijn kantoor bevindt zich nu in dezelfde ruimte als waar ik eet, woon en recreëer (zoals het volgen van online yogalessen, aanrader voor nek-, rug-, schouderklachten door bureauwerk) én voorziet ook nog eens in een dubbele kantoorfunctie aangezien mijn partner uiteraard ook thuis werkzaam is. Zoals vele Nederlanders probeer ik zoveel mogelijk variatie in mijn dag te vinden door af en toe naar buiten te gaan. Het vele wandelen bevalt mij zeer goed! Ik vul mijn dagen, indien mogelijk, met een ochtendwandeling zogenaamd op weg naar mijn werk. En als het even kan ook met een wandeling in de lunchpauze of ’s avonds om de dag af te sluiten, dit gecombineerd met het halen van boodschappen, het wegbrengen van afval of andere nuttigheden.

Als fanatiek fietser (en niet in het bezit van een auto) fiets ik normaliter naar werk, sport of familie, mits op fietsbare afstand. En anders reis ik met de combinatie fiets en openbaar vervoer. Hierdoor is het een unicum wanneer mijn fiets 24 uur achter elkaar stilstaat. Deze week realiseerde ik me dat ik de afgelopen 10 dagen niet één keer op de fiets ben gestapt! Nu ik tijd heb om te wandelen en veel benodigdheden op wandelbare afstand te vinden zijn, geniet ik hier intens van.

Ben ik misschien mobiliteits moe? Normaal gesproken vul ik mijn dagen vaak enthousiast met bezigheden waar ik plezier en voldoening uithaal en zorg ik dat ik daar zo efficiënt en duurzaam mogelijk naartoe reis. Nu merk ik dat het reizen op drukke dagen wel degelijk energie van mijn lichaam vraagt.

Ik ben zeer nieuwsgierig, net zoals anderen uit de mobiliteitswereld, hoe en of de situatie van COVID-19 op de lange termijn impact gaat hebben op onze dagelijkse verplaatsingen. Zijn alle mobiliteitsverplaatsingen die we gewend waren om te maken wel noodzakelijk? Wegen de baten op tegen de externe negatieve effecten, bijvoorbeeld het milieu of de gesteldheid van de mens? En wie is dan verantwoordelijk voor deze negatieve effecten? Deze vragen spookten al eerder door mijn hoofd, zoals tijdens de afgelopen kerstperiode of toen ik hoorde over de reis van de studievereniging (die overigens nu is uitgesteld). Maar het lijkt mij juist nu, in de greep van een pandemie des te relevanter. Dit is het moment nu we allemaal weinig of niet reizen, om te dromen over gewenste mobiliteit en streven naar publieke ruimte die deze gewenste mobiliteit faciliteert. Ik voorzie namelijk een grote kans dat, wanneer alle COVID-19 maatregelen worden afgebouwd, mobiliteitspatronen terugkeren zoals vanouds, als we nu in de mobiliteitswereld hier geen verantwoordelijkheid in nemen.

Vandaag ben ik voor de afwisseling maar weer eens op de fiets gestapt naar ‘mijn werk’. Toch geef ik de voorkeur aan wandelen en wil ik dit na de pandemie volhouden. Niet alleen voor woon-werkverkeer maar ook voor privé verplaatsingen. Uiteraard blijft de fiets en het ov daar onderdeel van uitmaken om de langere of verdere reizen te kunnen maken.

Graag denk ik met je mee hoe we van deze huidige situatie kunnen leren. Hoe we kunnen streven naar minder niet noodzakelijke verplaatsingen die van invloed zijn op negatieve milieu- of welzijnseffecten. En hoe we deze actieve vorm van mobiliteit in de directe omgeving kunnen stimuleren.

 

Gerelateerd

blog
maart 2023

Ruimte & verkeer

De positie van de speedpedelec in Nederland

lees meer
blog
november 2022

Publieke mobiliteit

Van openbaar vervoer naar publieke mobiliteit?

lees meer
blog
november 2022

Participatie

Betaalbaar openbaar vervoer voor iedereen

lees meer
blog
oktober 2022

Visievorming

STOP!

lees meer
blog
juli 2022

Participatie

Ov en flexvervoer in Denemarken - verslag studiereis

lees meer
blog
juli 2022

Participatie

‘Het voelt als morele verplichting om iets aan mobiliteitsarmoede te doen’

lees meer
blog
mei 2022

Ruimte & verkeer

De laadpaalklever: kunnen en willen we er wat tegen doen?

lees meer
blog
mei 2022

Verkeersveiligheid

Vals alarm in de wereld van rotondes!

lees meer
blog
mei 2022

Ruimte & verkeer

Veilige Weg naar School

lees meer
blog
mei 2022

Visievorming

Vraag eerst de bewoners naar hun mobiliteitsbehoeften

lees meer