Fietsen maakt gelukkig!

Terwijl het groene hart aan mij voorbij vloog moest ik terugdenken aan een verhaal uit mijn jeugd waar ik fietsgeluk in de meest pure vorm heb mogen ervaren.

Ik ben opgegroeid in het ‘dorp’ Veenendaal wat zich al meer dan eens heeft geprofileerd als fietsstad van Nederland en de eerste officiële fietsstad van Nederland was in 2000. De fiets had dan ook een zeer prominente rol in mijn opvoeding en in ons gezin. Wij deden werkelijk alles op de fiets, het was uit den boze om je binnen Veenendaal met de auto te verplaatsen. Mijn ouders hadden wel een auto maar deze werd echt alleen gebruikt in het weekend voor familiebezoek of een dagje weg. Daarnaast gaven mijn ouders zelf het goede voorbeeld door zelf netjes op de fiets naar hun werk te gaan. Zo kwam het dus dat ook ik alles op de fiets deed. Dit zorgde ervoor dat ik al op jonge leeftijd Veenendaal per fiets begon te ontdekken.

Op een willekeurige dinsdag in april, ik denk dat ik een jaar of 13 was. Zoals dat gaat bij jongens onder elkaar waren we wat tegen elkaar op aan het bieden hoe ver we al waren geweest met de fiets. Ik was al regelmatig op de fiets naar de Ginkelse Hei (10km) geweest en een vriend van mij schepte op dat hij al wel eens naar de Veluwe (20-30 km) gefietst. Dit was allemaal bekend terrein voor ons en wij wilden wel eens nieuwe gebieden gaan ontdekken. Stoer als we waren kwamen we op het lumineuze idee om naar Apeldoorn te gaan fietsen want daar had die vriend van mij nog een oom wonen. Zo kwam het dat we na school rond een uur of vier begonnen aan een tocht heen en weer naar Apeldoorn (80 km). Mijn moeder zou zoals gebruikelijk rond half zes het eten klaar hebben en daarna moest ik richting training.

Zonder enig besef van tijd of afstand begonnen we aan onze tocht richting Apeldoorn. We voelden ons vrij, als echte ontdekkingsreizigers. Los uit de sleur en de beschermde omgeving van Veenendaal, per fiets kon je immers overal komen en moe zouden we nooit worden. Natuurlijk liep dit niet helemaal zoals gepland, Apeldoorn hebben we bereikt maar daar hield het avontuur dan op en moesten we worden opgehaald. Maar geluk was op dat moment zeker aanwezig, het voelde als een overwinning! Het standje van moeder ’s avonds heeft niet veel afgedaan aan dit geluksmoment. Het was de fiets die dit geluksmoment voor ons mogelijk maakte, de fiets maakte mijn wereld toen al een stuk groter.

Terug naar het congres! Een kapotte metro zorgde ervoor dat ik een stukje minder mobiliteitsgeluk heb ervaren in mijn laatste gedeelte van de reis. Terwijl een diabolo-act het fietscongres opende rolde ik 10 minuten te laat het Hulstkamp gebouw binnen. Na het politieke verhaal van onze staatssecretaris Stientje van Veldhoven – die zoveel mogelijk fiets voor haar euro’s wil – en een welkomstwoord van de wethouder van Rotterdam die beseft dat er steeds meer Rotterdammers zijn gaan fietsen, was het woord aan Hoogleraar Ap Dijksterhuis. Door mij vanaf nu genoemd de ‘geluksprofessor’. Hij nam ons mee in een wetenschappelijke onderbouwing van het geluksgevoel. Precies wat ik had op het moment dat ik op de fiets richting Apeldoorn zat.

Hij deelde zijn verhaal in aan de hand van 5 punten die ik hier met jullie wil delen.

1. Wat is geluk?

Geluk is maar iets geks eigenlijk, als je nadenkt over het woord geluk dan is het eigenlijk een kort vrolijk gevoel wat energie geeft. Wetenschappelijk is bewezen dat het ook zorgt voor een lagere bloeddruk, een hogere pijngrens en een beter functionerend immuunsysteem.

2. Geluk is iets tijdelijks

Geluk is een gevoel wat vaak maar van korte duur is. Dit verklaart ook waarom wij mensen altijd op zoek zijn naar meer geluk, geluk is naar mijn idee niet verzadigbaar. Ik heb nog nooit iemand gesproken die zei ik ben gelukkig genoeg. Dat geluk altijd maar van korte duur is is wetenschappelijk bewezen door een onderzoek waarin is gemeten ‘hoe gelukkig iemand was’ op een schaal van 1-5 na enerzijds het winnen van een geldprijs en anderzijds het belanden in een rolstoel door een ongeluk.

De geluksfactor is gemeten meteen erna en vervolgens nog een keer 6 maanden later. Onderstaande tabel zegt genoeg:

3. Omstandigheden hebben invloed maar zijn eigenlijk maar beperkt

Wij denken vaak dat omstandigheden ons gelukkiger maken. Daarom kopen we nieuwe spullen, willen we steeds groter wonen en proberen we vaak steeds meer geld te verdienen. Maar eigenlijk is maar 10% van de formule tot geluk afhankelijk van de omstandigheden. 40% is genetisch bepaald en 50% van het geluksgevoel is afhankelijk van onze eigen keuzes. We hebben hier dus veel meer invloed op dan we zelf denken.

4. Gelukkigste beroepen

Uit onderzoek is gebleken dat de drie gelukkigste beroepsgroepen bloemisten, kappers en loodgieters zijn. Niet per definitie beroepen waar het meeste geld verdiend wordt, maar dus kennelijk wel beroepen waar de meest optimale omstandigheden gecreëerd worden om geluk te ervaren. Nou heeft een deel van het geluk ook te maken met het feit dat het creatieve beroepen zijn en veel met de handen wordt gewerkt. Echter zijn de twee belangrijkste aspecten autonomie en het hebben van betekenis voor de ander/ wereld.

5. Fiets en geluk

Bij een fietser komt de autonomie die ervaren wordt bij de drie gelukkigste beroepen ook naar boven. Op de fiets ben je volledig onafhankelijk en vrij om te gaan en te staan waar je wilt. Dit is nou precies dat gevoel wat ik had toen ik als 13-jarig jochie op pad ging met mijn nieuwe fiets naar Apeldoorn. Daarnaast is dit het gevoel wat forenzen nog steeds hebben als ze op de fiets naar hun werk gaan. Uit onderzoek is gebleken dat de meeste mensen een dip in hun geluk ervaren tijdens het forenzen in de auto of trein. Forenzen op de fiets ervaren juist een geluksmoment, een stuk fietsen zorgt er net voldoende voor om lekker fris en fanatiek aan de dag te beginnen terwijl het aan het einde van de dag helpt om je hoofd leeg te maken en weer fris de avond tegemoet te gaan.

Kortom een interessante start van een dag waarin ik geënthousiasmeerd ben om nog meer mensen in dit waardevolle fietsgeluk te laten delen. Laat dit nou net een van de onderdelen zijn waar ik als adviseur bij Mobycon een steentje aan bij mag dragen: De wereld minder afhankelijk maken van de auto, bijvoorbeeld door meer gelukkige fietsers.

Volgend jaar is het fietscongres in Houten en natuurlijk zal ook Mobycon daar weer aanwezig zijn.

">

Rik van der Graaf

Adviseur mobiliteit

‘Mobiliteit gaat om mensen, mensen die elke dag weer een keuze maken welke mobiliteit ze gebruiken om van A naar B te komen. De keuze die ze maken hangt af van vele factoren. Ik onderzoek dit gedrag, verplaats me in de doelgroep en adviseer hoe je met maatregelen keuzes beïnvloedt.’